De verdubbeling van de Oudenaardse bijdrage aan het OCMW dient niet om de toenemende sociale noden te dekken, maar enkel om putten te vullen, ontstaan ten gevolge van een ondoordachte en onrealistische bouwdrift. Het OCMW moet besparen en de cliënten van het OCMW zullen hiervan de dupe zijn. Eveneens zullen alle inwoners van Oudenaarde meer belastingen moeten betalen. Wouter Decoodt is OCMW-raadslid voor Groen Oudenaarde. Naar aanleiding van de bespreking van het meerjarenplan, schreef hij het volgende opiniestuk. Tijdens de OCMW-raadszitting van 20 november 2013  werd het meerjarenplan voor de periode 2014-2019 besproken. OCMW- en stadsbesturen zijn vanaf 1 januari 2014 verplicht om een dergelijk plan voor een periode van zes jaar op te maken. Het bestaat uit meerdere beleidsdoelstellingen, toont de werking van het OCMW (of de stad), geeft de geplande investeringen weer en moet alles financieel vertalen. Uit alle beleidsdoelstellingen die het bestuur wenst te realiseren, kiest de raad die doelstellingen waarvan hij de (mate van) realisatie uitdrukkelijk wil opvolgen. Dit worden de prioritaire beleidsdoelstellingen genoemd.

Over die prioritaire doelstellingen wordt expliciet gerapporteerd in de strategische nota van het meerjarenplan, de doelstellingennota van het budget en de doelstellingenrealisatie van de jaarrekening. Het is zeer moeilijk om als raadslid een meerjarenplan goed te keuren als de budgetten voor deze prioritaire beleidsdoelstellingen niet ingevuld zijn. Met de cijfers die nu voor liggen gaat er amper 1,4 % van het budget naar de verwezenlijking van de prioritaire beleidsdoelstellingen.

Van die € 247 500 beschikbaar voor de prioritaire beleidsdoelstellingen gaat er maar liefst € 162 254 naar de gecoördineerde aanpak van alle sociale initiatieven. Dit gaat over de  subsidiëring van de dienstencheque-onderneming, een reeds bestaande activiteit die geen nieuwe impuls betekent . Met andere woorden, er wordt momenteel slechts 0,5 % van het totale budget uitgetrokken voor nieuwe initiatieven in functie van de prioritaire beleidsdoelstellingen.

Deze schaarste, omschrijft de voorzitter, is het gevolg van de crisis, de pensioenlasten, dat alle steden en gemeenten in hetzelfde schuitje zitten,... maar niet van de bouw van dure rusthuizen waar zelfs geen ambitie was om deze energieneutraal te maken om zo toekomstige kosten te reduceren, niet van de renovatie van het oud hospitaal die mogelijks enkel ten behoeve is van de stad gezien we onze eigen site aan het ziekenhuis hebben verpatst. Een ziekenhuis dat bovendien als een molensteen rond onze nek hangt.

Inhoud

Inhoudelijk stel ik dus vast dat er weinig middelen zijn om de prioritaire beleidsdoelstellingen te realiseren. Daarnaast maak ik me heel veel zorgen omtrent de cliënten van het OCMW. Zij zullen ongetwijfeld de dupe zijn van de besparingen die op til staan.

In het meerjarenplan worden er 3 prioritaire beleidsdoelstellingen geformuleerd.

1. In de eerste  wordt de bestrijding van kinderarmoede en sociale uitsluiting beschreven. Echter is er geen enkele nieuwe actie ter bestrijding van kinderarmoede te vinden.

Ook het lokale dienstencentrum, één van de paradepaardjes van ons OCMW moet het de komende jaren redden met € 0. Terwijl dergelijk centrum juist zou moeten uitbreiden naar onze deelgemeentes.

2. Een tweede prioritaire beleidsdoelstelling is om mensen zo snel mogelijk uitkeringsonafhankelijk te maken. Werk is daarbij één van de belangrijkste hefbomen.

Maar een job is pas een oplossing voor armoede als die job duurzaam is, een toereikend loon heeft en een aantal randvoorwaarden vervuld zijn (betaalbare kinderopvang, goed georganiseerde en betaalbare mobiliteit, haalbare arbeidstijden,...) Ik zie nergens dat er ingezet wordt op duurzame jobs. In het document dat de raadsleden voor zich hadden was er geen enkel initiatief ter bevordering van duurzame jobs.

Daarbij moet er ingezet worden om na de sociale tewerkstelling duurzaamheid te bevorderen. Als een sociale tewerkstelling slechts leidt tot "het in regel zijn met de werkloosheid", dan versas je mensen van de ene lijst naar de andere en dan beland je in de lijstjespolitiek die we op het Vlaamse niveau maar al te goed kennen. De ambitie mocht best groter zijn.

Het feit dat er bijna geen middelen vrijgemaakt worden om arbeidsactivatie van zowel  -25 als  +25-jarigen te realiseren, zal automatisch leiden tot een massaal schorsen van deze doelgroepen. Dit zal in ieder geval de lijstjes ten goede komen, maar zal in strijd zijn met de eerste prioritaire doelstelling, nl. bestrijding van armoede en sociale uitsluiting.

Een ander woord dat in het meerjarenplan aan bod komt, is participatie = actieve deelname. Een toverwoord waar de praktijk soms verder van af staat dan de theorie. Het is in de realiteit soms zeer moeilijk voor OCMW-cliënten om te participeren in hun traject dat gevolgd wordt in het OCMW. Heel vaak is het een eenrichtingsverkeer waar de cliënt weinig te zeggen heeft over zijn eigen traject. Als het traject niet gevolgd wordt door de cliënt dan leidt dit soms tot een schorsing of het niet aanbieden van hulp. Goed voor de lijstjes, niet goed voor de eerste prioritaire doelstelling.

De sociale assistenten in de sociale dienst leveren schitterend werk. Echter de case-load is zeer zwaar en vermeerdert iedere maand. Er rest heel weinig tijd om in te zetten op participatie in het traject dat al dan niet gevolgd wordt. In het meerjarenplan zie ik geen significante extra ondersteuning van de sociale dienst. Dit zal mogelijks tot het gevolg hebben dat er vaker schorsingen zullen volgen.  Nu reeds worden mensen op een wachtlijst gezet voor budgetbeheer en schuldbemiddeling. De prognose is dat deze wachtlijst zal groeien, want de crisis zit nog niet op een keerpunt en er komt geen extra personeel. Een aantal mensen zal niet de hulp krijgen waar ze recht op hebben. Goed voor de lijstjes, niet goed voor de eerste prioritaire doelstelling.

Ik heb het gevoel dat er  in het OCMW, meer bepaald bij een aantal raadsleden  een tekort is aan voldoende kennis over de dynamieken die inwerken op kansarmoede. Er is soms zeer weinig inzicht omtrent de binnenkant van armoede. Willen we de problematiek van armoede ten gronde aanpakken, dan moeten mensen die niet arm zijn anders leren kijken naar diegene die arm zijn en dus anders met hen leren omgaan. Een doorgedreven opleiding in de problematiek van kansarmoede voor iedereen die met mensen die in armoede leven in contact komt, zou hiervoor een oplossing kunnen zijn. Opgeleide ervaringsdeskundigen in de armoede kunnen hierbij een essentiële bijdrage leveren. Dit inzicht zou de eerste prioritaire doelstelling ten goede kunnen komen.

3. In de derde prioritaire beleidsdoelstelling wordt er ingezet op aangepaste woonvormen voor elke fase van het ouder worden. Dit alles zal gerealiseerd worden met € 0. Jammer dat niet de kaart getrokken is van een verregaande isolatie en goede verluchting van de woningen waar ons cliënteel verblijft, zodat energiekosten en hoge rekeningen kunnen vermeden worden.

Conclusie 

Hoewel er geen naakte ontslagen vallen is het duidelijk dat het OCMW overschakelt naar een besparingsmodus. Bovendien zal het overgrote deel van de middelen niet naar de mensen gaan maar naar de afbetaling van stenen. Het zal heel veel creativiteit vergen om de prioritaire beleidsdoelstellingen en de overige doelstellingen naar behoren te realiseren. Maar laat de creativiteit zegevieren in deze tijden van schaarste. Middelen kunnen ongetwijfeld efficiënter ingezet worden. Ik hoop dat deze creativiteit nooit ten nadele zal zijn van ons cliënteel. Het heeft er echter alle schijn van dat dit nu reeds zo is.

Voor meer info: Wouter Decoodt, OCMW-raadslid voor Groen Oudenaarde, [email protected], 0486-37 49 03

Armoede is meer dan een economisch probleem, het stelt zich op alle maatschappelijke domeinen. Armoede tast de sociale grondrechten aan. Slechte huisvesting, een lage scholingsgraad, een laag inkomen, een grote schuldenlast, een gezinsleven onder grote druk, sociaal isolement en afhankelijkheid van sociale voorzieningen komen meestal samen voor en versterken elkaar in een ingewikkeld armoedekluwen. Armoede beïnvloedt het persoonlijk functioneren van mensen. Langdurig leven in armoede en het veelvuldig ondergaan van uitsluitingsprocessen zorgt ervoor dat mensen de greep verliezen op het eigen leven, angstig en wantrouwig worden en de verbintenis met zichzelf, de omgeving, de maatschappij en de toekomst verliezen.