18 april - Checkpoint of horror...

?18 april 2010? De afgelopen drie dagen bracht ik door in Barta'a. Ik had nog enkele onbeantwoorde vragen voor mijn onderzoek, maar ging vooral terug om afscheid te nemen van Samah en haar familie. Het waren zalige laatste dagen (een palestijns trouwfeest, pickniken,...) Er was echter nog één iets dat ik moest uitproberen... het checkpoint. De plaats waar 90 % van de verhalen die ik in Barta'a hoorde over gingen. De grote vraag zondag was dus, zullen ze me doorlaten aan het checkpoint om naar Jenin te gaan?

Wat is er zo vreselijk aan dit checkpoint? Er is bijna geen grenscontrole op de Groene Lijn. Als je door het checkpoint in Barta'a geraakt, geraak je ook in Israël. Nu dat is het geval bij de meeste gates in de Muur. Meer waarschijnlijk is dus gewoon dat Israël het zo moelijk wil maken dat mensen verhuizen weg uit Barta'a. Het checkpoint is open van 6 tot 21 uur. Vrouwen die 's nachts moeten bevallen, bevallen aan het checkpoint, het aantal miskramen nam de laatste jaren enorm toe. Als je plots ziek wordt, mag je het vergeten om in het ziekenhuis van Jenin te geraken. Mensen sterven aan het checkpoint omdat ze niet doorgelaten worden. Maar ook overdag is het geen pretje. Iedereen, oud of jong, ziek of gezond, moet de 500 meter naar het checkpoint te voet afleggen. 10-tallen verhalen heb ik gehoord in Barta'a, de meeste zonder happy end. Niemand weet hoe schadelijk de dagelijkse passage door de zware X-Ray machine is. Iedereen is bang en ook al zegt iedereen me dat ze moeten blijven reizen naar de West Bank. Als ze niet echt moeten, blijven ze liever thuis...

Ik was goed voorbereid, ik kende de verhalen voor ik naar Barta'a ging. Toch was het af en toe nog even slikken als je de mensen achter de verhalen ontmoet. Gelukkig blijven de mensen vriendelijk, ontzettend gastvrij en wordt er gelachen. Dat is de enige manier om hier als buitenlander te overleven. Je kan niet volledig opgaan in medelijden en afschuw. Je slikt, verwerkt, maakt grapjes en geniet van de aangename dingen...

Maar dan komt er de dag dat je persoonlijk geconfronteerd wordt met het vreselijke beleid van Israël, met de absurditeit van de bezetting. Zondag om 11 uur ging ik naar het checkpoint in Barta'a, met de Westerse arrogantie dat ze je met een internationaal paspoort overal doorlaten. Zondag om 11u30 stond ik terug aan de ingang van het checkpoint. Mijn simpele vragen (Waarom mag ik niet door? Waarom moet ik 4 uur omrijden naar een ander checkpoint als ik van hier naar Jenin kan raken? Hoe moet ik weten welk checpoint ik doormag en welk niet? Waarom? Wat? Hoe? Waarom? Waarom? Waarom?) Verbaal won ik de discussie, maar dat trokken zij zich niets van aan, want tenslotte wonnen zij de strijd. Waarom konden ze me geen antwoorden geven? Omdat het systeem geen steek houdt? Omdat ze zelf het antwoord niet weten?

Pissed off verliet ik het checkpoint, niet het goede moment voor de bewaker buiten om mij met een smile te vragen: "Didn't you get in?" Want tenslotte went alles in Palestina en kan je het op sommige momenten niet laten om een man met een groot geweer, het meest cynische en venijnige antwoord te geven dat je kan bedenken, gevolgt door een dodelijke blik die zegt: "Je zal me toch niet neerknallen, want dan ben ik wereldnieuws en kom jij in de problemen." Maar in Jenin zou ik geraken! In plaats van om 11u30 en voor 15 shekel, was ik in Jenin om 15u30 en kostte het me 245 shekel. Maar ik was in Jenin. Wafaa, die al die tijd op mij zat te wachten, had ondertussen gelukkig al gegeten en mensen ontmoet die haar uitnodigden voor thee en koekjes. Ik sloot me bij hen aan en we bezochten het Freedom Theatre, het vluchtelingenkamp en kregen eten... Mijn missie was geslaagd. Ik was in Jenin. En tenslotte was mijn opdracht om te achterhalen of het mogelijk was om door het checkpoint te raken en niet of het effectief zou lukken. En als ik ooit terugga... Inshallah... probeer ik opnieuw!